2020 YILI TEMASI:
HER ZAMAN VE HER YERDE HERKES İÇİN RUH SAĞLIĞI:
DAHA FAZLA YATIRIM VE DAHA FAZLA ERİŞİM
Bu sene tüm dünya, milyonlarca insanın ruh sağlığını da etkileyen COVID-19 salgını nedeniyle küresel olarak eşi görülmemiş bir sağlık önceliği yaşamaktadır. Dünya virüsü kontrol altına almak ve çözüm bulmak için mücadele ederken, yaşanan endişe, korku, izolasyon, sosyal mesafe ve kısıtlamalar belirsizlik ve duygusal sıkıntıları artırmaktadır.
Şu an dünya çapındaki salgının etkileri dışında, dünya genelinde ruh sağlığı alanında zaten pek çok ihtiyaç mevcuttu. Yaklaşık 450 milyon insan, dünya çapında sağlıksızlık ve engelliliğin önde gelen nedenleri arasında yer alan ruhsal bozukluklarla yaşamaktadır (DSÖ Dünya Sağlık Raporu, 2001). Her dört kişiden biri hayatlarının bir aşamasında ruhsal bir bozukluktan etkilenirken, zihinsel, nörolojik ve madde kullanım bozuklukları, toplam küresel hastalık yükünün %13'ünü oluşturmaktadır (DSÖ, 2012). Dünya Sağlık Örgütü (2018), tüm dünyada her 40 saniyede bir kişinin intihar ederek öldüğünü belirtiyor. Bu, her yıl intihar sonucu ölen 800.000'den fazla insanı temsil ediyor ve bu, savaş ve cinayet nedeniyle ölenlerin toplamından daha fazla. Ölümle sonuçlanan her intihar için intihar girişiminde bulunan daha fazla insan var. Her intihar, aileleri, toplumu ve tüm ülkeleri etkileyen ve geride kalan insanlar üzerinde uzun süreli ve yıkıcı etkileri olan bir trajedi oluşturur. Bu kasvetli tablo, ruh sağlığına her zamankinden daha fazla öncelik verilmesini gerektiriyor.
Mevcut küresel acil sağlık durumu altında hiç kimsenin ruh sağlığı hizmetinden mahrum bırakılmaması gerekir. Geçmiş yıllarda yaşanan acil durumlardaki deneyimlerden yola çıkarak; ruh sağlığının korunması ve psikososyal destek verilmesi ihtiyacının gün geçtikçe artması beklenmektedir. Ulusal ve uluslararası çapta ruh sağlığı programlarına yatırım yapmak daha da önem kazanmıştır. Bu sebeple; 2020 yılı Dünya Ruh Sağlığı Günü teması “Her Zaman ve Her Yerde Herkes İçin Ruh Sağlığı: Daha Fazla Yatırım ve Daha Fazla Erişim” olmuştur.Akıl sağlığına daha fazla yatırım yapılmasına dikkat çekilmiştir.
Ülkemizde Mart 2020 tarihinden bu yana etkisini gösteren COVID-19 salgını sürecinde erişilebilir ruh sağlığı hizmetlerinin sağlanabilmesi için 81 ilimizde pandemi psikososyal destek çalışmaları yapılmaktadır. Halkın ve sağlık çalışanlarının değişen günlük yaşam alışkanlıkları ve kendileri ve sevdikleri için duydukları yoğun kaygı, öfke, korku, çaresizlikten kaynaklanan stresin en aza indirebilmesi, kronik ruhsal bozukluğu olan ve takibi gereken bireylere ve ailelerine verilen desteğin sürdürülebilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca sosyoekonomik sorunlar yaşayan bireylerin uygun merkezlere (Vefa destek, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, İŞKUR, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi, Çocuk İzlem Merkezi vb.) doğru yönlendirmesi yapılmaktadır. Kurulan psikososyal destek hatlarında, salgın öncesinde de illerinde görev yapmakta olan yetişkin ve çocuk ergen psikiyatristleri, psikolog, sosyal çalışmacı ve çocuk gelişimcilerden oluşan Sağlık Bakanlığı personeli hizmet vermektedir.
Ruh sağlığı ve ruh sağlığı hizmetleri herkes için her zaman her yerde bir insan hakkıdır. Erişilebilir hizmetlerin artırılması ruh sağlığının korunması ve güçlendirilmesi için çok önemlidir.
Ruh sağlığı hizmetlerinden yararlanmak için; ilimiz hastanelerindeki Yetişkin Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniklerinden ve Çocuk-Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniklerine başvurabileceğiniz gibi, Çanakkale İl Pandemi Kurulu’nca kurulan COVID-19 Koronavirüs Psikolojik Danışma Hattı’dan (0286 212 04 84) ve Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü Sağlıklı Hayat Merkezi’nden (0286 212 11 29) kendiniz, çocuklarınız ve yakınlarınız için ücretsiz psikolojik destek hizmeti alabilirsiniz.